PowerField rondt explosievenonderzoek af in Nieuwendijk

In Nieuwendijk, aan de Bredesteeg in de provincie Noord-Brabant, ligt het initiatief voor een zonnepark van PowerField. Hier is Heijmans Explosieven Opsporing de afgelopen dagen bezig geweest met het opsporen van explosieven. Tijdens de Tweede Wereldoorlog waren veel plekken in Nederland oorlogsgebied, wat op sommige plaatsen nog steeds is terug te zien in de bodem. Er kunnen bommen, granaten, explosieven en andere restanten liggen. Heijmans Explosieven Opsporing kan deze ‘Ontplofbare Oorlogsresten’ opsporen wanneer er bouwactiviteiten gaan plaatsvinden in een gebied.

PowerField heeft een veilige werkomgeving en veilig kunnen bouwen hoog in het vaandel staan. Na afronding van het onderzoek naar explosieven, kan veilig worden gestart met het plaatsen van de stellages waarop de zonnepanelen komen te liggen. Vervolgens zullen deze worden voorzien van zonnepanelen.

Geallieerde oorlogsresten

Peter van der Dussen is projectcoördinator bij Heijmans Explosieven Opsporing. Hij vertelt: ‘Uit de oorlog is ontzettend veel documentatie beschikbaar over welke gevechten hebben plaatsgevonden, tussen welke landen en welke bataljons. Daaruit weten we waar dit gebied op verdacht is. Op deze locatie gaat het om klein kaliber, munitie en geschutmunitie.’ Bram Muller is Senior Deskundige Opsporen Ontplofbare Oorlogsresten (O.O.O.). Hij heeft de leiding over de ploeg die in Nieuwendijk aan de slag is. ‘Uit het vooronderzoek blijkt dat het gaat om Duitse en Geallieerde munitie. We vermoeden dat er in dit gebied tussen hen gevechten hebben plaatsgevonden.’

In het gebied zijn dan ook verschillende granaten en resten hiervan gevonden. Zo is er een granaat van 20 millimeter opgespoord, waar nog wat kruit in zit. Ook is een Engelse 17 ponder pantsergranaat gevonden. Peter van der Dussen: ‘Dit is een bonk ijzer waarin alleen kruit zat om de granaat te kunnen verschieten. Dat kruit is niet meer aanwezig. De twee “banden” met kartels laten zien dat de granaat daadwerkelijk verschoten is.’ Ook zijn er granaatresten gevonden. ‘Deze resten zijn van Geallieerde soldaten geweest. Het zijn resten die we vaker tegenkomen.’, vertelt Bram Muller. De granaatscherven zijn niet scherp. Dit komt onder andere doordat het al vele jaren in de grond zit, maar ook doordat de Geallieerden te weinig kruit gebruikten om een stevige ontploffing te creëren. Ze hadden, zeker tegen het einde van de oorlog, een gebrek aan materialen om goede munitie te maken.

Foto’s: Engelse pantsergranaat (links), 20 mm granaat (midden) en granaatscherven van Geallieerde munitie (rechts)

Hoe gevaarlijk dergelijke voorwerpen zijn ligt volgens Bram Muller aan wat je precies tegenkomt. ‘Iedere soort granaat heeft zijn eigen type ontstekers. Er zijn een aantal die wel gevaarlijk zijn, en sommige ook niet. Het heeft te maken met of het soort slagpin die erin zit op spanning staat. Het zoekdoel hier en gezien de landen waar het vandaan komt, hadden er een aantal voorwerpen bij kunnen zitten die gevaarlijk zijn.’

Bram Muller (Senior Deskundige-OOO) en Willy Kuijpers (Assistent Deskundige-OOO) aan het werk in Nieuwendijk

Het onderzoek

Met behulp van verschillende sensoren rijden de medewerkers over het terrein om in kaart te brengen wat er allemaal in de grond zit. Vervolgens wordt er via een GPS-systeem naderhand teruggezocht op welke punten er iets ligt, om deze voorwerpen vervolgens te benaderen. Er zijn 606 objecten gevonden, welke allemaal handmatig nagekeken moeten worden. De punten die dieper liggen of te groot zijn moeten worden uitgegraven met een kraan om te kunnen zien wat het is.

In de Tweede Wereldoorlog was deze locatie bestemd als landbouwgrond, waardoor er veel met de grond gebeurd is. ‘Dit soort percelen liggen vaak nog precies zoals ze er in de Tweede Wereldoorlog bij lagen. Op het bovenste gedeelte is waarschijnlijk geploegd, gezaaid en geoogst. Voor het zonnepark wordt er 30 centimeter diep gegraven, om straks het transformatorstation en de zonnepanelen te plaatsen. Dan kom je in een grondlaag uit waar sinds de oorlog niet veel meer mee gedaan is.’ Vertelt Peter van der Dussen. ‘Dit gebied is verdacht op klein kaliber, munitie en geschutmunitie tussen de 2 en 50 centimeter groot, wat niet veel gewicht heeft en daarom niet ver de grond in gaat. Voorwerpen kunnen zelfs nog minder diep liggen, bijvoorbeeld door het ploegen.’

Zonnepark Nieuwendijk

PowerField heeft het initiatief voor een zonnepark nabij Nieuwendijk, aan de Bredesteeg in de provincie Noord-Brabant. De locatie heeft een omvang van ongeveer 2 hectare en heeft een opgesteld vermogen van zo’n 1.200 MWp. Dit staat ongeveer gelijk aan het verbruik van 350 gemiddelde Nederlandse huishoudens. Het perceel ligt grotendeels tussen een bedrijventerrein en de A27, waardoor er relatief weinig zicht op het park is vanaf de woningen in de buurt. Op niet de gehele locatie worden zonnepanelen geplaatst; door het realiseren van tussenruimten, ruimte voor landschappelijke inpassing en onderhoudspaden, wordt slechts een gedeelte van de gehele locatie gebruikt voor het plaatsen van zonnepanelen.

Lees hier meer over het zonnepark: Zonnepark Nieuwendijk